به مناسبت بیست و پنجم اردیبهشت روز فردوسی

به مناسبت بیست و پنجم اردیبهشت روز  فردوسی

تورج پارسی

آدینه پانزدهم مه دوهزار پانزده

تصویری که فردوسی از عصر ضحاکی  می دهد :

نهان گشت کردار فرزانگان             پراکنده شد کام دیوانگان
هنر خوار شد ، جادویی ارجمند             نهان راستی ، آشکارا گزند
شده بر بدی دست دیوان دراز              به نیکی نبودی سخن جز به راز

تصویری واقع گرایانه  یا رئالیستی یا زمینی قابل فهم قابل دید و نگرش در تاریخ معاصر. داد ترازوی حق است و پدیده ی مستقیم خردست اگر خرد نباشد نطفه ی داد یا عدالت بسته نمی شود . داد حق خود پروریدن ، زیستن و حرکت در همه ی عرصه های اجتماعی و بهره بردن از خیر عمومی است . بدون حرکت تغیر حاصل نمی شود . آب باید جاری باشد و گرنه می گندد اگر جاری بودن را از آب بگیریم بیدادست مرگ عدالت است وقتی داد هست طبیعت هم به آدمی دل خوش میکند:

جهان چون بهشتی شده آراسته       

 ز « داد »  و ز «خوبی  » و از « خواسته »

 بیداد خشکسالی است یا به گفته شاهنامه :

شود در جهان چشمه ی آب خشک     

نگیرد به نافه درون بوی مشک
ز کژی گریزان شود راستی   
پدید آید از هر سویی کاستی

انسان می تواند با داد که پدیده ی  خردست به پاکی و اشویی برسد . فردوسی با تاکید و ظریف کاری که ویژه اوست آنراچنین با رای قاطع بیان می کند

فریدون فرخ فرشته نبود   
به مشک و ز عنبر سرشته نبود
به داد و د هش یافت آن نیکویی  
تو داد و دهش کن فریدون تویی