گاه گاهی بشود شنبه به نوروز !
تورج پارسی
شنبه دوم اپریل دوهزار شانزده
" گاه گاهی بشود شنبه به نوروز" زبان زد یا ضرب المثل یا به قول فرنگی ها proverb شده بود ، من از کودکی به یادم مانده ، چون به ندرت نوروز به شنبه می افتاد ! و برخی دوستان یا فامیل هم که کم پیدا بودند باز همین گاه گاهی بشود شنبه به نوروز در باره شان گفته می شد !
حتا یادم هست یکی از هم مدرسه ای ها که به داشتن نمره ی بالاتر از ده سابقه دار نبود!! در دیکته زبان انگلیسی پانزده آورده بود بچه ها دم گرفته بودند : اشتباهی شده است شنبه به نوروز !
حال چرا این حکایت آوردم خواستم به قول بیهقی بدانم که " پهنای کار چیست "
دکتر تورج دریایی در مقاله ی ای به زبان انگلیسی که من ترجمه فارسی اش را در ره آوردشماره ۱۱۴ بهار ۱۳۹۵ خواندم چنین آورده است :
" در دوران ساسانیان عید نوروز هم چنان با همان شکوه و جلال جشن گرفته می شد . شاهان ساسانی سکه های طلا و نقره ی ضرب سال جدید را داخل میوه هایی مانند سیب و لیمو گذاشته و به رسم هدیه می دادند . مردم به استراحت و تفریح می پرداختند و در روز سوم شاه با برپایی دادگاه عدالت به رنج دیدگان می پرداخت . اگر نوروز به سبت متقارن می شد ۴۰۰۰ هزار سکه نقره به یهودیان پخش می گردید " *
سبت یا شبات / عبری שבת / به معنای شنبه است ، بنا بر تورات خدا پس از شش روز که جهان را آفرید ، در روز هفتم که شنبه بود استراحت می کند ! به همین سبب امروزه درچنین روزی کلیمیان از کار دست می کشند و در غرب هم روز استراحت است !!
***
افزون بر مساله ی نجومی افتادن نوروز به شنبه آیا این زبان زد یا ضرب المثل ریشه در تاریخ ساسانی دارد ؟ که اگر " نوروز به سبت متقارن می شد ۴۰۰۰ هزار سکه نقره به یهودیان پخش می گردید "
پرسشی است از دکتر دریایی ارجمندمان !
* سیروس عشایری