اسد رخساریان و اریک هرملین
Eric Hermelin
Säger man, att det funnits mer poetisk skapande kraft och ingivelse hos denne man än i hela den samtida svenska vitterheten, har man sagt mycket litet.
Vilhelm Ekelund
” plus salis 1945”
اگر بگویند که در وجود این مرد نیرو و الهام آفرینشگر شعری بیشتر از تمام آثار معاصر ادبی سوئد یافت شده است، خیلی کم گفته اند.
ویلهلم اکه لوند
من با نام و آثار اریک هرمه لین در سال 92 آشنا شدم. سبب ساز این آشنایی "کارل یوران اکروالد" با فرآورده اش –آنتولوژی شعر فارسی- از رهگذر مطالعه ی ترجمه های هرمه لین از ادبیات کلاسیک ایرانی بود. هرمه لین آیینه ی تمام نمای شاعران بزرگ ایرانی در سوئد است، اکروالد را می توان بزرگترین مفسر سوئدی ترجمه های او از اشعار ایرانی دانست. من آن چه را که در سوئد در جستجوی اش بوده ام یافته بوده ام. با بهره وری از منابع یاد شده در نوشته های اکروالد توانستم با ذخایر عظیم فرهنگی ایی که هرمه لین در کشور خود سوئد به نام یک صوفی سوئدی-ایرانی به وجود آورده بود آشنا شوم. به این ترتیب طی دو سال کار مداوم با این ذخایر اولین نوشته های خود را در باره ی هرمه لین و ترجمه های او در جزوه ایی کوچک به نام " اریک هرمه لین کیست و چه کرد" به دوست شاعرم سهراب مازندرانی که آن زمان نشر رویا را در شهر "لوند" سرپرستی میکرد، سپردم. این جزوه در تابستان 94 انتشار یافت. آقای "بو اوتاس" هم بعدها نقد کوتاه و مجملی بر آن نوشت که سبب شد که من جزوه ی دوم را با اشتیاق بیشتری برای نشر آماده سازم. باری تا یادم نرفته این را بگویم که در آن سالها آقای سپانلو هم در سفری به سوئد پیگیر بازتاب ادبیات کلاسیک ایرانی در این کشور بود که بعد از گفتگوهایی با یکدیگر و قرار و مدارهایی من چند ماه بعد مقاله ی مفصلی در باره ی هرمه لین برای ایشان فرستادم که ایشان هم لطف کرده و با مقدمه ایی از خودشان آن را در "کلک" شماره ی سی وهشت آقای دهباشی انتشار دادند. در شماره ی سی و نه "کلک" نیز کتاب نامه ی هرمه لین منتشر شد و تا آن جایی که خبر یافته ام نشریات ادبی دیگر در آن روزگار کم استقبال از آن نوشته ها به عمل نیاورده اند. باری چند نمونه از ترجمه های هرمه لین را در این جا همراه می آورم:
Mot ögats tyranni och hjärtats tyranni, jag ropar ut;
Ty allt vad ögat sett, drar hjärtat sig till minne.
Jag smider, mig av stål, en eggvass, spetsig dolk;
Jag sticker ögat ut, jag gör hjärtat fritt.
”Baba Tahir Uriyan ”
ز دست دیده و دل هر دو فریاد؛
که دیده هر چه بیند دل کند یاد.
بسازم خنجری نیشش ز پولاد؛
زنم بر دیده تا دل گردد آزاد.
"بابا طاهر عریان"
Hoppets morgonrödnad som var gömd bakom det osynliga slöja
Kan nu visa sig, sedan den svarta nattens verk fullbordats,
Hädanefter skall mitt hjärta utstråla ljus över horisonterna:
Jag har vunnit över till solen, och dammet har forsvunnit.
”Khawja Hafiz
صبح امید که بُد معتکف پرده ی غیب،
گو برون آی که کار شب تار آخر شد.
بعد از این نور به آفاق دهیم از دل خویش:
که به خورشید رسیدیم و غبار آخر شد.
"خواجه حافظ"
En shikh sade till en sköka: ”Du är druken,
Vart ögonblick är du fotbunden, liggande i ett nytt nät”
Hon svarade: ”O shaikh, jag är allt vad du säger,
Men du, är du allt vad du ger dig ut för (att vara)?”
”Omar khayam”
شیخی به زنی فاحشه گفتا مستی،
هر لحظه به دام دیگری پابستی.
گفتا: "شیخا هر آن چه گویی هستم،
آیا تو ان چه می نمایی هستی؟"
"عمر خیام"
Berättelse
En dödgrävare fick liv beskärt till högan ålder;
En spörjare sade till honom: ”Säg mig en sak:
Som du ditt hela liv, grävt grav i jordens djup,
Har du sett något märkligt inunderjordens yta?”
Han svarade:”Jo, jag har iakttagit detta unerverk:
Här är det fatt, att denna hund, Som kallas min - personlighet, i sjuttio år,
Har sett mig gräva gravar, men ej dött för en sekund,
Och sig ej en gång efter min befallning rättat.
Mantig –ut-Tayir, skriven av Shaikh Farid –ud-din Attar
یافت مرد گورکن عمر دراز؛ سائلی گفتش که چیزی گوی باز:
تا چو عمری گور کندی در مغاک، از عجایب هیچ دیدی زیر خاک؟
گفت: "این دانم عجایب چیست حال؛ کین سگ نفسم همی هفتاد سال،
گور کندن دید و یک ساعت نمرد، یک دمم فرمان یک طاعت نبرد."
شیخ فرید الدین عطار "منطق الطیر"
